Rozwód a Kindergeld – komu należy się zasiłek po rozpadzie małżeństwa?
Kwestia ubiegania się o niemiecki zasiłek rodzinny jest klarowna, dopóki rodzina jest pełna, a rodzice żyją w zgodzie. Kindergeld pobierany jest wtedy przez jednego z rodziców – najczęściej ojca dziecka, który pracuje za granicą. Natomiast matka dziecka w większości przypadków pozostaje w Polsce i to ona opiekuje się dziećmi i faktycznie korzysta z niemieckiego zasiłku. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja rodziny, w której rodzice postanawiają się rozwieść i chcą kontynuować pozyskiwanie zasiłku.
Który z rodziców powinien wnioskować o Kindergeld po rozwodzie?
Zgodnie z niemieckim prawem, jeśli po rozwodzie opieka nad dziećmi zostanie przyznana zarówno matce jak i ojcu, to każde z nich ma prawo wnioskować o zasiłek rodzinny Kindergeld. Jeżeli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, małżonkowie dostaną z niemieckiej Kasy Świadczeń Rodzinnych (Familienkasse) po 50% wysokości świadczenia, czyli 96 euro miesięcznie. Jednak Familienkasse bardzo niechętnie przystaje na wyżej opisane rozwiązanie i zachęca wnioskodawców, by tylko jeden z rodziców, w porozumieniu z drugim, złożył wniosek o otrzymywanie świadczenia w pełnej kwocie. Jeśli oboje rodziców przebywają na terenie Niemiec i potrafią porozumieć się, ich sytuacja nie jest skomplikowana. Trudności zaczynają się w wtedy, gdy jeden z rodziców mieszka w Niemczech, a drugi razem z dziećmi przebywa w innym państwie Unii Europejskiej np. w Polsce. Wtedy czynnikiem warunkującym przyznanie Kindergeld rodzinie po rozwodzie jest zameldowanie z dzieckiem. Zazwyczaj ten rodzic, który posiada meldunek z potomkiem i osobiście sprawuje nam nim opiekę, powinien być wnioskodawcą.
PRZYKŁAD 1
Sąd zdecydował o przyznaniu całkowitej opieki matce, a ojcu zasądził alimenty. Ojciec dziecka mieszka w Niemczech, tam ma meldunek, a dzieci razem z matką są zameldowane w Polsce. W takiej sytuacji to matka dzieci powinna składać wniosek o Kindergeld (bez względu na to, czy kiedykolwiek pracowała na terenie Niemiec). Należy jednak pamiętać, że składany przez matkę wniosek o Kindergeld musi być podpisany również przez pracującego w Niemczech rodzica, ale to matka jest głównym wnioskodawcą i to jej wypłacone zostanie świadczenie.
PRZYKŁAD 2
Rodzice dzieci nie pozostają w związku małżeńskim – są po rozwodzie, ale ojciec dziecka posiada meldunek z dziećmi w Polsce. W tej sytuacji to ojciec, czyli osoba pracująca w Niemczech, będzie wnioskodawcą i ona otrzyma zasiłek Kindergeld. W tej sytuacji również niektóre z dokumentów będzie musiała podpisać matka dzieci.
Dlaczego wprowadzono zmiany?
Dotychczas wnioskodawcą był zawsze rodzic pracujący legalnie na terenie Niemiec, najczęściej był to ojciec dziecka. Zatrudnienie za granicą musiało trwać przez co najmniej 183 dni w roku. Dochodziło jednak do sytuacji, w których rodzic, po rozwodzie, nadal pobierał świadczenie i nie przekazywał go żonie i dziecku przebywającym w Polsce.
Aby zapobiec tego typu wyłudzeniom, w 2016 roku niemieckie władze zdecydowały się przywrócić zasiłek dzieciom i zmienić warunki przyznawania świadczenia po rozwodzie. Do wniosku o Kindergeld zostały dodane nowe oświadczenia dotyczące rozwiedzionych rodziców, zmieniono również formularz. Celem tych zmian było zminimalizowanie sytuacji, w których pieniądze z zasiłku rodzinnego nie są wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem. Zamiast przekazywać pieniądze na edukację czy wychowanie dzieci, niektórzy ojcowie pracujący w Niemczech traktowali je bowiem jako bonus pokrywający alimenty zasądzone podczas sprawy rozwodowej.
Zmiany wprowadzone przez niemiecki rząd spowodowały również, że dzisiaj trudno jest podatnikowi ustalić, który z rozwiedzionych rodziców powinien wnioskować o świadczenie Kindergeld, by niemiecka Kasa Świadczeń Rodzinnych bez cienia wątpliwości mogła je przyznać. Dlatego zachęcamy do skorzystania z pomocy naszych specjalistów, którzy posiadają wieloletnie doświadczenie. Wiedzą na którego z rodziców złożyć wniosek o zasiłek, jak skompletować dokumenty i jak zrobić to szybko. Ważne, aby wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę, czego unikać i jakie informacje zawrzeć we wniosku. Dzięki temu można uniknąć wielokrotnych próśb ze strony niemieckiej Kasy Świadczeń Rodzinnych (Familienkasse) o uzupełnienie dokumentacji lub by nawet odrzucenia wniosku.
Korespondencja z Belastingdienst Toeslagen
Numer identyfikacyjny i meldunek w Niemczech w kontekście Kindergeld