Rozliczenie podatku i pozyskanie zasiłków dla Polaków pracujących za granicą

Niemieckie zeznanie podatkowe, a koszty leczenia

Wszyscy wiedzą, że chorowanie kosztuje. Wizyty lekarskie, drogie badania, a także zakup leków potrafią bardzo uszczuplić nasz portfel. W Niemczech leczenie bywa jeszcze droższe niż w Polsce. Jednak część tych kosztów można odliczyć od swojego podatku.

Zgodnie z niemieckim prawem podatkowym podatnikowi przysługuje wiele ulg, które można zastosować w swoim rozliczeniu. Kilka z nich dotyczy wydatków związanych z leczeniem. Aby niemiecki urząd skarbowy (Finamzant) mógł przyznać ulgi zdrowotne (Abzug der Krankheitskosten), do deklaracji należy dołączyć dokumenty stwierdzające „medyczną konieczność” zakupu danego lekarstwa czy przeprowadzenia zabiegu. Co to w praktyce oznacza? By uzyskać wyższy zwrot podatku i doliczyć ulgi zdrowotne należy przedłożyć odpowiednie recepty, skierowania i zaświadczenia lekarskie, czyli po prostu potwierdzenia ponoszonych na terenie Niemiec kosztów leczenia. Uwaga! Warto pamiętać, że nie można liczyć na zwrot, jeśli nasze wydatki zrekompensowała już kasa chorych.

Komu przysługują ulgi zdrowotne? 

Ulgi zdrowotne przysługują wszystkim Polakom pracującym legalnie na terenie Niemiec, którzy w danym roku podatkowym ponosili koszty leczenia i posiadają na to rachunki. Aby można było je zastosować, roczny dochód podatnika na terenie Niemiec powinien wynosić  minimum 9 tysięcy euro. 

Lekarstwa

Starając się o zwrot podatku z Niemiec, można odliczyć koszty zakupionych lekarstw. Ulga ta uwzględnia nie tylko leki kupowane na receptę, ale również medykamenty nabywane bez recepty (tj. środki przeciwbólowe czy leki na przeziębienie). Odliczenie jest możliwe, jeśli podatnik posiada pisemne zalecenie wydane przez lekarza. Należy jednak pamiętać, że urząd skarbowy uznaje tego rodzaju wydatki jedynie od określonego progu, który jest obliczany w zależności od dochodu, sytuacji rodzinnej i liczby dzieci.

A  co w sytuacji, gdy zapomniał ktoś zostawić sobie dowody zapłaty za leki? W wielu niemieckich aptekach można uzyskać specjalne zaświadczenia dotyczące poniesionych w danej aptece wydatków. Formy i nazwy tych dokumentów różnią się w zależności od sprzedawcy. Jeżeli wciąż przebywają Państwo w Niemczech i mają aptekę, w której regularnie się zaopatrują, warto o to zadbać w perspektywie rozliczenia za kolejny rok i poprosić o kartę klienta (Kundenkarte). Posiadacz takiej karty może otrzymać w swojej aptece oficjalne zestawienie wszystkich zakupów, dokonanych w danym roku (Übersicht für das Gesamtjahr lub Jahresabrechnung). Aby urząd uznał ulgę z tego tytułu, potrzebne są także dokumenty uzasadniające konieczność przyjmowania lekarstw – najczęściej są to recepty: różowe na lekarstwa współfinansowane przez państwo i zielone, na których znajdują się medykamenty opłacone w całości przez pacjenta.

Okulary

Koszty okularów można odliczyć w ramach kosztów uzyskania przychodów (Werbungskosten), ale jedynie wtedy, gdy posiadana wada wzroku znacząco utrudnia pracę przy monitorze. Potrzebne jest wtedy zaświadczenie od okulisty (Verordnung einer Bildschirmarbeitsplatzbrille ). Drugim przypadkiem, w którym możemy wliczyć okulary w koszty uzyskania przychodów, jest posiadanie specjalnych okularów  używanych przy pracy np. w laboratorium. Podatnik powinien w takim przypadku posiadać odpowiedni dokument od lekarza (Verordnung von (weiteren) Spezalbrillen). Nawet jeśli nie spełniają Państwo żadnego z dwóch wymienionych kryteriów – wciąż istnieje szansa na zwrot kosztów! Wystarczy, że lekarz przepisze Państwu okulary na receptę lub w formie zaświadczenia Brillenverordnung lub Verordnung von Seehilfen, lub umieści informację o konieczności noszenia okularów w zaświadczeniu o wadzie wzroku – Bescheinigung der Sehstärke. Po uzyskaniu takich dokumentów nadal można się starać o zwrot przynajmniej części poniesionych kosztów.

Sprzęt medyczny

Od podatku odliczyć możemy te wydatki medyczne, które nie są refundowane przez kasę chorych, a które musimy ponieść, żeby wrócić do zdrowia. Można więc odliczyć zakup aparatów słuchowych, kul, wózków inwalidzkich, balkoników. A także zajęć z fizjoterapeutą czy zapisanych przez lekarza zabiegów niekonwencjonalnych, jak akupunktura czy homeopatia. Wszystkie wymienione powyżej środki terapeutyczne wymagają uzyskania zaświadczenia lekarskiego o konieczności stosowania tego typu leczenia (Nachweis einer medizinischen Notwendigkeit) oraz rachunków  (Quittung, Beleg, Kassenzettel, Rechnung, Arztrechnung). Ważne, aby takie zaświadczenie było datowane przed rozpoczęciem zabiegów, których koszty chcemy odliczyć. Uwaga! Zwrot kosztów nie należy się za żadne zabiegi profilaktyczne.

W przypadku prywatnego ubezpieczenia w Niemczech, warto również zbierać wyżej wymienione zaświadczenia o poniesionych kosztach. W pierwszej kolejności należy się wówczas zwrócić o zwrot do swojej Krankenkasse (kasy chorych). Dopiero wówczas, gdy prywatna kasa nie zwróci Państwu kosztów lub tylko ich część – można liczyć na zwrot tych wydatków z fiskusa.

Terapie uzależnień

Odliczyć można także zapisane przez lekarza zabiegi i terapie w leczeniu uzależnień. Osoby zmagające się z alkoholizmem, narkomanią, uzależnieniem od hazardu, a nawet palacze mogą liczyć za zwrot poniesionych kosztów, jeśli tylko posiadają rachunki i odpowiednie zaświadczenia od lekarza.

Choroby zawodowe

W przypadku przewlekłych chorób np. cukrzycy, do odliczenia wystarczy jedna recepta od lekarza.  Kolejne dowody zakupu leków przyjmowanych ze względu na tę samą chorobę nie muszą już być potwierdzane receptami. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku chorób zawodowych jak np. astma, niedosłuch spowodowany hałasem czy częste wypadanie dysku. Jedno zaświadczenie od lekarza lub kasy chorych (najlepiej Bescheinigung zum Erreichen der Belastungsgrenze zur Feststellung einer schwerwiegenden chronischen Krankheit ) pozwoli Państwu ubiegać się o zwrot kosztów leczenia w pierwszej kolejności od kasy chorych, a jeśli to się nie uda – od fiskusa.

Dojazdy i opłaty parkingowe

Od podatku można odliczyć również opłaty parkingowe poniesione podczas postoju przed gabinetem lekarskim, apteką czy sklepem medycznym. Aby uniknąć wątpliwości ze strony Finanzamt, warto zadbać o to, aby zarówno na rachunku z apteki, jak i na bilecie parkingowym (Parkschein lub Parkplatzticket) znajdował się adres danego miejsca. Pacjenci posiadający dowód rejestracyjny i zaświadczenie od lekarza potwierdzające odbycie wizyty u lekarza lub skasowane bilety komunikacji miejskiej, mogą także ubiegać się o zwrot kosztów dojazdu.

Autor: Maciej Małaj

Specjalista ds. rozliczeń niemieckich  

Poprzedni artykuł
Holandia – Zorgtoeslag 2016

Następny artykuł
Holenderski zasiłek rodzinny Kinderbijslag, a 500 Plus